تعیین عوامل مؤثر بر اضافه بار آهن قلب و کبد در بیماران تالاسمی ماژور با بهره از معادلات برآوردگر تعمیم یافته

سابقه و هدف: تشخیص به موقع اضافه بار آهن در اعضای مختلفی چون قلب و کبد می تواند کیفیت زندگی بیماران تالاسمی وابسته به تزریق خون را تا حد زیادی بهبود بخشد. این مطالعه با هدف بررسی رابطه میان *2mri t (relaxation tim *2t magnetic resonance imaging) قلب، کبد و سطح فریتین و نیز سنجش عوامل مؤثر بر اضافه بار آهن با استفاده از روش معادلات برآوردگر تعمیم یافته انجام گردید. مواد و روش ها: در این مطالعه تعداد 53 نفر از بیماران تالاسمی ماژور بیمارستان دکتر محمد کرمانشاهی در سال های 92-1391 مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور بررسی رابطه میان *2mri t قلب، کبد و سطح فریتین علاوه بر مدل خطی، مدل های درجه دو، نمایی و لگاریتمی نیز به داده ها برازش داده شد. همچنین به منظور شناسایی عوامل مؤثر بر اضافه بار آهن از روش معادلات برآوردگر تعمیم یافته استفاده گردید. یافته ها: مدل نمایی، مدل مناسب تری برای بیان رابطه میان *2mri t قلب و سطح فریتین (170/0 = 2r) و مدل درجه دو نیز مدل بهتری برای بیان رابطه میان *2mri t کبد و سطح فریتین (277/0 = 2r) می باشد. برازش مدل روش معادلات برآوردگر تعمیم یافته نشان داد، سطح فریتین (001/0 > p)، وضعیت اسپلنکتومی (001/0 > p)، داروی دسفرال (001/0 > p) و همچنین داروی اوسورال (001/0 > p) رابطه معنی داری را با اضافه بار آهن بدن دارند. استنتاج: استفاده از مدل های معادلات برآوردگر تعمیم یافته در مطالعات طولی و مطالعاتی که ماهیت همبستگی میان متغیرهای پاسخ در آن وجود دارد، ضمن نیاز به حجم نمونه کمتر، قابلیت اعتماد بیشتری نیز به دنبال خواهد داشت.